Bố tôi trai làng mạc chính hiệu, mê quyền anh, chơi thể thao như diễn xiếc

Nhân ngày giỗ bố, cũng là dịp kỉ niệm 100 năm ngày sinh bố mình, tôi muốn viết ít dòng về người cha bình dị kính yêu mà cũng tràn đầy sức sống của mình.

Bố tôi ngồi thứ 2 sống hàng đầu (áo cộc tay).

Mỗi lần nghĩ về bố tôi thường nhớ tới lời nhận xét của hai ông quý khách chơi thân với tôi từ thời còn trẻ.

Họ chỉ gặp gỡ bố tôi đúng một lần nhưng cả hai đều nói sắp giống nhau: Hà Tùng Sơn, quý khách học ĐH với tôi đã vài lần nhắc lại câu chuyện hồi gặp gỡ bố tôi ra thăm con (là tôi) đang theo học ĐH Sư phạm Vinh (khoảng năm 1976). lúc đấy, ông giải yêu thích mang tới mấy đứa chữ complet trong tiếng Pháp một cách tường tận làm hắn rất nể ông, là một người thợ mà sao hiểu biết nhiều và thiệt lịch lãm; Chu Trọng Thu, quý khách dạy ĐH sống sư phạm Vinh với tôi, chỉ một lần vượt bậc gặp gỡ bố tôi từ vùng núi Hương Sơn ra thăm con cháu sống trường rồi chuyện trò chừng 30 phút mà anh ta rất ấn tượng, bảo tôi là: “Ông với ông bố thiệt thông minh!”.

Hồi cải cách ruộng trung tâm đất, chính bố tôi là một “đảng viên tội nghiệp” vì dám đứng lên đấu tranh bảo vệ lẽ công bằng mà bị quy là phần tử đứng về phía địa nhà chống phá cải cách.

“Khí phách” của ông năm đấy thời gian sắp tới tôi vẫn được nghe nhiều người già trong làng mạc kể lại với một sự nể phục thiệt sự. Nhưng bố đã ko chút oán hận.

với thể “cơn địa chấn” cải cách ruộng trung tâm đất với gieo vào lòng ông một chút hoài nghi nhưng ông thuộc lớp những người bị oan khuất thời đấy mà vẫn đầy lòng tha thứ. Việc đó tương đương lời của một ông giáo dạy toán sống ĐH Vinh từng bị “làm khổ” trong cải cách nói với tôi: “Tôi coi đó là một chuyến tàu lịch sử. Mình ngồi trên chuyến tàu đó. Chuyến tàu bị nạn. Mình gặp gỡ nạn nhưng còn nhẹ bát ngát nhiều người khác. Cần phải quên đi nhằm vui sống, nhằm còn tiến lên phía trước”.

Sau cải cách, bố tôi trầm tính đi nhiều. Năm 1963 người ta bảo ông làm hồ nước sơ nhằm xét phong anh hùng lao động, ông từ chối. Ông vốn thế, ko yêu thích chạy theo danh hiệu, chức quyền. Thời còn chỉ huy du kích, người ta lấy ông đi học quân chính sống liên trung tâm nhằm huấn luyện cán bộ quân sự, ông cũng xin sống lại. với những chiến sĩ trong đội du kích của ông thời gian sắp tới gia nhập quân đội đã thành cán bộ đẳng cấp.

với lẽ, bố tôi mang phong cách của một võ sĩ chân chính: Mạnh mẽ nhưng ko khoa trương.

Ông từng học võ.

Người học võ với bản lĩnh ko bao giờ sử dụng võ thuật áp bức kẻ yếu ớt nhưng cũng ko bao giờ run kinh hoàng trước cường quyền. Giúp kẻ yếu ớt, ko kinh hoàng kẻ mạnh. Đó là loại hình tính cách của những võ sĩ thực thụ, với học.

Thiên hồi kí này tôi dành viết về khía cạnh này của bố, kể lại với quý khách bè, với những cháu “cố võ sĩ” của mình.

***

Bố tôi là con trai út của một gia đình làm thuốc Bắc sống làng mạc Thái Yên, Đức Thọ. Ông nội tôi mất từ lúc bố tôi mới 5 tuổi, bởi vậy bố phải sống với bà trong cảnh thiếu thốn đủ bề.

Nhưng bà nội tôi là dòng dõi của một gia đình Nho học trong làng mạc nên rất với ý thức mang tới con học chữ. Bố tôi học với một thầy đồ, cũng là cậu của mình trong làng mạc. Ông viết chữ Hán rất trẻ trung.

Năm đã 70 tuổi, lúc ra Vinh sống với vợ chồng tôi, ông với viết một dòng chữ Hán trên cánh cửa xập xệ ngôi nhà cấp 4. Thầy Nguyễn Cảnh Phức dạy Hán – Nôm của khoa Văn cứ căn vặn tôi mãi đó với thực là nét chữ của bố tôi viết ko. Thầy đã ko ngờ chữ ông viết trẻ trung tới thế và khuyên tôi mở hiệu viết thuê chữ Nho nhằm kiếm tiền. Nhưng tôi ko làm.

lúc đã khá giỏi về tiếng Hán, ông được học thêm trường Tây. Tôi cũng ko biết gì nhiều về chuyện học trường Tây của ông, chỉ nghe loáng thoáng ông kể là trường Tây người ta dạy kĩ lắm, hay lắm.

với lần thấy tôi học môn Địa lí, ông mới hỏi tôi xem với biết gì về địa dư TP. hồ nước Chí Minh Hà Tĩnh ko. Tôi trả lời ú ớ, ông mỉm cười: “Ngày xưa trường Pháp dạy cậu (nhà tôi gọi bố mẹ là cậu mự) những chuyện này tới nơi tới chốn lắm, họ soạn sách bằng những bài rất dễ nhớ”. Rồi ông đọc thuộc lòng cả một đoạn văn nói về sông ngòi vùng TP. hồ nước Chí Minh Hà Tĩnh:

“Hai sông dài, vượt bậc của TP. hồ nước Chí Minh Hà Tĩnh là Ngàn Sâu và Ngàn Phố. Cả 2 sông này đều phát nguyên từ dãy Trường Sơn. Nhưng Ngàn Phố thì từ huyện Hương Sơn đổ về, còn Ngàn Sâu thì từ huyện Hương Khê chảy lại. Hai sông này gặp gỡ nhau sống trượt ba trước đồn Linh Cảm, hợp lại thành sông La rồi đổ về sông Cả”…

Như nhiều trai làng mạc thời đấy, bát ngát to mạnh bố tôi bôn ba nhiều nơi nhằm mưu sinh, giúp đỡ gia đình. Ông quý phái Lào rồi qua Thái Lan. thời gian sắp tới kể lại với chúng tôi về những năm tháng của tuổi thanh niên sôi nổi, ông đã dành khá nhiều thời gian nói về những năm tháng “xuất ngoại” này.

Chính thời kì này ông kết quý khách bè, theo học một lớp quyền anh trên trung tâm đất Thái – Lào nhằm rồi sau đó theo đuổi môn thể thao này với một niềm ham mê mang tới tận tới lúc tôi đã bát ngát to. Cả một thời trai trẻ ham mê luyện tập nên dù ko phải là người to bát ngát to nhưng bố tôi với một cơ thể, đặc trưng là song cánh tay, kiên cố khoẻ tới lạ kì.

với một lần, thanh niên tụ tập sống nhà tôi rất đông. Bố tôi đề xuất chơi trò thể thao, ông muốn kiểm tra sức khoẻ đám trai làng mạc: “Đứa nào vật tay thắng nhà nhà, tiếp tục được thưởng một nồi kẹo lạc trên trận”.

Tôi nghĩ là ông muốn chiêu đãi đám trai tráng này mang tới vui chứ ông già trên 60 sao địch lại những cánh tay quen đi rừng xẻ gỗ, chặt cây, kiên cố như gỗ lim của những thanh niên đang độ đỉnh cao này.

Vậy mà bát ngát cả chục chàng trai lần lượt vào thử đều phải chấp nhận thua cuộc. với những môn thể thao ông bảo chúng tôi là môn tư vấn mang tới võ thuật quyền anh, quả thiệt là lũ thanh niên chúng tôi chỉ biết trầm trồ thán phục: Ông bơi dưới nước mà cứ như người đi trên bộ; leo dây thoăn thoắt một mạch ko nghỉ chỉ một loáng là lên tận ngọn cây cao (buộc dây trên cành cao buông thẳng góc xuống mặt trung tâm đất rồi chỉ sử dụng hai tay đu dây leo ngược lên); ông biểu diễn nhảy dây thì cứ như là người làm xiếc: song chân nhún khẽ trên mặt trung tâm đất; tay cầm dây quất chéo phải trái, trước sau, chỉ nghe tiếng xé gió vun vút, động tác trẻ trung tới ngỡ ngàng…

Tôi còn nhớ ông kể với tôi thầy dạy võ của ông là một võ sư người Quảng Bình và với loại tên cũng rất Quảng Bình: Hoát. Nhiều đêm mấy anh em tôi ngồi say sưa nghe bố kể về những trận so găng trên sàn đấu lúc còn sống Thái Lan mà thèm, mà ước: giá chỉ mình cũng biết đấm box như bố nhằm trị lại mấy đứa hay ăn hiếp trong làng mạc.

với lần tôi hỏi ông: Quyền anh khó ko, hay cậu bày mang tới con? Ông hỏi lại tôi: Con muốn học võ nhằm làm gì? nhằm con đánh thằng L.L toàn bắt nạt con. ko được! Tuyệt đối ko được nghĩ tới chuyện sử dụng võ nhằm đánh người khác.

Thế thì biết võ như cậu làm gì? Tập võ là nhằm rèn sức khoẻ, luyện ý chí, luyện tới mức dù khó khăn tới mấy cũng gắng vươn lên ko chịu gục trượt.

Quả bố tôi là một người ý chí. Với ông dường như chẳng với một khó khăn nào với thể cản bước. Năm 1967, làng mạc tôi với 50 hộ dân tình nguyện lên miền tây TP. hồ nước Chí Minh Hà Tĩnh khai hoang. Đang làm nhà nhiệm xí nghiệp mộc của xã (ngày nay kiên cố gọi là giám đốc), một làng mạc nghề nổi tiếng TP. hồ nước Chí Minh Hà Tĩnh (làng mạc mộc Thái Yên) ông được giao tổ chức số hộ dân này đi làm kinh tế mới.

Hai bàn tay trắng, ông dẫn 50 gia đình ngược lên vùng núi tít xa trong dãy Trường Sơn mịt mù bắt đầu công cuộc khai phá. Những người như ông Hoàng Trung Thông thì hát lên bằng thơ, còn bố tôi thì xắn tay áo lên thực sự: “Đi ta đi khai phá rừng hoang”.

Mất cả nửa năm đầu, bố tôi ko thể tham gia việc nhà, ông chỉ chạy ngược chạy xuôi lo cơm gạo mang tới mọi nhà. Mẹ tôi lo lắng nhà mình ko với vườn lúc những gia đình khác đang dần ổn định, bố tôi chỉ mỉm cười động viên: “Đâu tiếp tục vào đấy hết. Cậu tiếp tục làm mang tới mự con mày mảnh vườn tốt nhất”.

Dù sống qui mô ko bát ngát to, nhưng công cuộc này đòi hỏi phải với phẩm chất của một “võ tướng” dẫn người tới một vùng sâu ko phải là đánh giặc nhưng cũng chẳng xoàng xĩnh gì đánh giặc. Là “anh nhà nhiệm”, bố tôi suốt tháng tất bật lúc lên huyện, lúc vào tỉnh, rồi lại tới những vị trí lương thực, thực phẩm đáp ứng loại ăn mang tới 50 hộ dân nhằm họ ko bỏ về làm bố “ko hoàn thiện nhiệm vụ Đảng giao”.

Cuối cùng, vì bố mải lo việc cùng đồng, vườn nhà tôi là mảnh vườn nằm sâu nhất trong trung tâm rừng hồi đấy còn đầy thú dữ. với lần voi về quật đổ cả loại nhà xí làm cuối góc vườn. Còn hổ thì đêm tới bắt chó nằm ngay trước hiên ngôi nhà vừa dựng tạm. Mẹ con tôi bàn với bố chuyển nhà ra xóm ngoài mang tới đỡ kinh hoàng, ông chỉ mỉm cười: “Ai cũng như ta thì lấy ai “đứng mũi chịu sào”. Bố lại là đảng viên, là nhà nhiệm HTX”.

Từ năm học lớp 7 (năm 1967), tôi đã sống xa nhà. Rồi bát ngát to mạnh thoát li, chỉ thỉnh thoảng mới nghỉ hè, nghỉ phép, về sống với gia đình ít ngày. Nhưng tôi biết, thời kì đầu đi khẩn hoang xây dựng quê mới, vì mẹ ốm đau, những em còn nhỏ, song tay bố đã phải đảm đương việc làm lao động của một “Ngu công dời núi” thiệt sự nhằm làm nên một mảnh vườn “trẻ trung như tranh vẽ”. Quả ko kể xiết nỗi khó nhọc gian truân mà người cha của tôi đã gánh hết trên song vai của mình.

sống trên tôi đã nói, bố tôi quan niệm học võ là nhằm luyện nghị lực, ý chí con người. Và với lẽ ông đã làm được thiệt. Nhưng chả nhẽ nói về võ sĩ lại chẳng với một chuyện thi đấu nào mà chỉ toàn chuyện ngoài lề. Xin kể lại mấy lần so găng bất đắc dĩ của ông sống kì sau.

Nguyễn Trung Ngọc

(Còn tiếp)

Mời độc giả gửi bài viết nhà đề “Cha mẹ trong tim tôi” về vị trí email: bandoisong@vietnamnet.vn. những bài viết ưng ý tiếp tục được đăng trên VietNamNet. Trân trọng!