Siết ngân hàng “ôm” trái phiếu doanh nghiệp nhằm hạn chế rủi ro

Mua trái phiếu doanh nghiệp “3 ko”, ngân hàng coi chừng bom nợ

Thông tư 16/2021 của NHNN quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua, bán trái phiếu doanh nghiệp. Trong đó, Thông tư yêu cầu những ngân hàng chỉ được mua trái phiếu doanh nghiệp lúc sở hữu tỷ lệ nợ xấu dưới 3% theo kỳ phân loại sắp nhất theo quy định về phân loại tài sản sở hữu, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng nhằm xử lý rủi ro trong hoạt động. Đồng thời, những ngân hàng chỉ được mua trái phiếu của doanh nghiệp phát hành ko sở hữu nợ xấu trên những tổ chức tín dụng trong vòng 12 tháng sắp nhất; doanh nghiệp phát hành cam kết mua lại trái phiếu trước hạn lúc thay đổi mục đích sử dụng tiền thu từ phát hành trái phiếu trong thời gian tổ chức tín dụng nắm giữ trái phiếu; doanh nghiệp phát hành vi phạm quy định pháp lý về phát hành trái phiếu doanh nghiệp…

Ảnh minh hoạ

Thống kê của SSI mang tới thấy, tổng lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong 9 tháng năm 2021 là 443,một nghìn tỷ VNĐ, tăng 18,6% so với cùng kỳ 2020. Trong đó, quán quân phát hành vẫn là những doanh nghiệp BĐS nhà và phố (BĐS) (201,9 nghìn tỷ VNĐ – chiếm 45,5%).

những ngân hàng là nhóm nhà thêm vốn mua chính trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp với 56% tổng tiện ích phát hành và doanh nghiệp dự án và chứng khoán chiếm 36,3%, quỹ thêm vốn, quỹ bảo hiểm sắp như ko đáng kể. Tình hình tương tự lúc 10 tháng 2021, tổng lượng phát hành riêng lẻ tăng mạnh đạt 422,45 nghìn tỷ VNĐ.

Trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng ì ạch, thậm chí là âm, những ngân hàng đã chuyển phía đẩy mạnh “ôm” trái phiếu nhằm giải quyết khâu tắc nghẽn do ứ đọng thanh khoản.

Tuy nhiên, câu chuyện về “bom nợ Evergrande” xảy ra vừa rồi là một hồi chuông cảnh báo mang tới những rủi ro “bong bóng” thêm vốn trái phiếu doanh nghiệp trên Việt Nam. Bởi theo những chuyên gia, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu “ba ko” là ko xếp hạng tín nhiệm, ko tài sản bảo đảm, ko bảo lãnh thanh toán.  Đáng ưa chuộng, sở hữu tới 26% trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong những ngành này ko sở hữu tài sản đáp ứng hoặc bảo đảm bằng cổ phần, hoặc ko được thực hiện xếp hạng tín nhiệm song lập và điều này gây nên những nghi ngại về rủi ro vỡ nợ ko kiểm soát được trong thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Trong lúc nhìn vào phân tích tổ chức cơ cấu trái phiếu của một số ngân hàng như trên sở hữu thể thấy sự phân hóa trong thêm vốn, thậm chí là nhiều ngân hàng vẫn đổ mạnh tiền vào trái phiếu doanh nghiệp.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng tiềm ẩn một số rủi ro như một số doanh nghiệp nhất là DN BĐS nhà và phố phát hành trái phiếu với lãi suất cao. Với việc huy động vốn bát ngát to qua kênh trái phiếu, TS Lê Đạt Chí mang tới rằng: “lúc doanh nghiệp BĐS bắt gặp trục trặc thì ngân hàng và cả nhà thêm vốn cá nhân, nhỏ lẻ nắm giữ những trái phiếu đều bị vạ lây”.

Vụ Tài chính ngân hàng (Bộ Tài chính) mới đây vừa cảnh báo, đối với doanh nghiệp sở hữu tài chính yếu đuối tầm thường, lúc huy động vốn trái phiếu với khối lượng bát ngát to, lãi suất cao, chính những doanh nghiệp phát hành tiếp tục bắt gặp rủi ro nếu hoạt động từ kinh doanh trong tiếng trung khó khăn và tiếp tục ko trả được nợ gốc, lãi trái phiếu mang tới nhà thêm vốn. Bộ Tài chính cũng chỉ đạo kiểm tra những doanh nghiệp dự án và chứng khoán về tình hình cung cấp phục vụ về trái phiếu doanh nghiệp và rà soát lại một số doanh nghiệp sở hữu khối lượng phát hành trái phiếu bát ngát to; phát hành trái phiếu ko sở hữu tài sản đáp ứng; tình hình tài chính yếu đuối nhằm hạn chế tối đa nguy cơ vỡ nợ trên thị trường…

Đảo nợ mang tới doanh nghiệp?

doanh nghiệp dự án và chứng khoán SSI nhận định, so với mang tới vay, việc mua trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục giúp những ngân hàng thương mại linh hoạt bát ngát vì những nhà băng sở hữu thể bán lại một phần trái phiếu này mang tới những tổ chức, quỹ thêm vốn và người mua cá nhân lúc cần điều hòa những khoản mục tài sản. Tuy nhiên, một số ngân hàng sở hữu thể sử dụng công cụ trái phiếu doanh nghiệp, thông qua những thanh toán tài chính phức tạp nhằm tổ chức cơ cấu lại nợ của tổ chức phát hành hoặc những mục đích khác.

“Việc trở thành “tay chơi” bát ngát to nhất trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã mang lại những khoản lợi nhuận khủng mang tới những nhà băng trong thời gian qua. Tuy nhiên, thực tế này cũng đặt ra những nỗi lo mới về câu chuyện nhiều doanh nghiệp đã coi trái phiếu như là công cụ nhằm tái cấu trúc nợ”- một chuyên gia tài chính mô tả tin tức.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế, việc ngân hàng ồ ạt mua trái phiếu doanh nghiệp thời gian qua ko loại trừ mục đích đảo nợ, tổ chức cơ cấu lại nợ mang tới doanh nghiệp.

Doanh nghiệp kinh doanh BĐS khó khăn tiếp tục phát hành trái phiếu, ngân hàng mua trái phiếu và doanh nghiệp sử dụng số tiền bán trái phiếu thu về nhằm trả nợ ngân hàng. Nói cách khác, nơi đây một cách ngân hàng và doanh nghiệp bắt tay nhau sử dụng trái phiếu doanh nghiệp nhằm đảo nợ”, TS. Hiếu nói.

Ông Hiếu khuyến cáo những doanh nghiệp ko nên sử dụng những đòn bẩy tài chính như vậy nhằm xóa nợ xấu của mình, những ngân hàng cũng ko nên tìm cách đảo nợ qua mua trái phiếu, bởi làm như thế, rất nhiều nợ xấu lại được “trương” lên như nợ tốt, khiến mang tới mang tới nợ xấu bị hiểu sai lệch, làm tăng lên rủi ro mang tới nền kinh tế.

Thông tư 16/2021 của NHNN cũng quy định, tổ chức tín dụng ko được mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong đó sở hữu mục đích nhằm tổ chức cơ cấu lại những khoản nợ của chính doanh nghiệp phát hành. Thứ hai, tổ chức tín dụng ko được mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong đó sở hữu mục đích nhằm góp vốn, mua cổ phần trên doanh nghiệp khác. Thứ ba, tổ chức tín dụng ko được mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong đó sở hữu mục đích nhằm tăng quy mô vốn hoạt động.