Thấy gì từ thượng đỉnh Mỹ – Trung?

Tổng thống Mỹ Joe Biden và giám đốc Trung Quốc Tập Cận Bình – Ảnh: AP

Trong bài phát biểu trên Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á – Thái tỉnh bình dương tuần này, ông Tập tỏ ý ko muốn đối đầu với Mỹ lúc nói: “trung tâm vực châu Á – Thái tỉnh bình dương ko thể và ko nên tái diễn sự đối đầu và chia rẽ của thời kỳ chiến tranh lạnh lẽo”.

ko thuận tiện

Trong tuần này, hai đặc phái viên nhiệt độ của Mỹ và Trung Quốc là John Kerry và Giải Chấn Hoa đã đưa ra tuyên bố cùng đồng không nhiều về hợp tác chống biến đổi nhiệt độ trên Hội nghị COP26 của Liên Hiệp Quốc trên Glasgow, Scotland. 

Tuyên bố gây sửng sốt này được coi là cách Trung Quốc thể hiện “thiện chí” sau chỉ trích của ông Biden về sự vắng ngắt mặt của ông Tập trên COP26.

Tuy nhiên, nhằm hai nhà chỉ huy sở hữu cuộc gặp gỡ trực tuyến như vậy ko phải chuyện thuận tiện. Thời gian qua, hai mặt thường xuyên đưa ra những phát ngôn gây tranh cãi về Đài Loan, đồng thời đó là mối lo của Washington về kho vũ khí hạt nhân đang tăng thêm của Bắc Kinh.

Thực tế, kế hoạch cuộc họp giữa ông Biden và ông Tập chỉ được “chốt” sau cuộc gặp gỡ mặt nối dài 6 giờ giữa Cố vấn giám sát quốc gia Mỹ Jake Sullivan và nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc Dương Khiết Trì vào thời gian đầu tháng 10 trên Thụy Sĩ.

nơi đây một bước tiến bát ngát to so với cuộc gặp gỡ mặt trực tiếp rất căng thẳng hồi tháng 3 giữa Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và ông Jake Sullivan với Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Vương Nghị trên tiểu bang Alaska, Mỹ. Cuộc gặp gỡ đó ko mang lại kết quả nào lúc hai mặt cáo buộc nhau sở hữu thái độ “kẻ cả” và thiếu hợp tác.

Cũng như thế, trong tháng 7, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Tạ Phong nêu ra hàng loạt yêu cầu lúc tiếp đón người đồng cấp Mỹ là bà Wendy Sherman, trong đó yêu cầu Mỹ ko nên kiềm tỏa sự phát triển của Trung Quốc.

Tuy nhiên, ông Jake Sullivan mang lại rằng cơ quan ban ngành Mỹ ngày nay đã “bớt tập trung vào việc phấn đấu làm chậm vận tốc của Trung Quốc mà chú trọng nhiều bát ngát vào việc phấn đấu chạy thời gian nhanh bát ngát Trung Quốc”.

Cũng tương tự thời tiền nhiệm, cơ quan ban ngành Tổng thống Biden coi Trung Quốc là “đối thủ cực nhọc sách lược” và đang triển khai những chính sách nhằm cực nhọc tốt bát ngát với Bắc Kinh.

Người phát ngôn Nhà Trắng Karine Jean-Pierre tuyên bố cuộc họp tới “ko phải nhằm tìm kiếm những cam kết cụ thể”, mà chỉ là “một phần trong những nỗ lực ko ngừng của chúng tôi nhằm quản lý sự cực nhọc giữa hai quốc gia một cách sở hữu trách nhiệm”.

Ông Biden tiếp cận khác

Do kỳ vọng về cuộc họp chỉ sống mức thấp nên dự đoán tiếp tục ko sở hữu đột phá nào với những bất đồng bát ngát to đang tồn trên giữa hai nước như căng thẳng về Đài Loan, thương mại, giám sát mạng, nhiệt độ, nhân quyền, vấn đề Tân Cương và Hong Kong.

Tuy nhiên, giới quan sát nhận định hai nhà chỉ huy sở hữu thể đưa ra những tuyên bố về thiết lập khuôn khổ đối thoại song phương nhằm hạn chế xung đột và chuyển một số lĩnh vực từ đối đầu thanh lịch hợp tác. Hai mặt hiểu rằng họ cũng tiếp tục bị ảnh hưởng nếu ko hợp tác nhằm cùng đối phó với những thách thức toàn cầu như biến đổi nhiệt độ, đại dịch và phục hồi kinh tế.

Ông Tập Cận Bình tiếp tục bước vào hội đàm với tâm thế thoải mái sau lúc nghị quyết lịch sử của Hội nghị Trung ương 6 khóa XIX Đảng cùng sản Trung Quốc đưa ông lên ngang hàng với những bậc tiền bối như Mao Trạch Đông và Đặng Tiểu Bình. Điều này tiếp tục giúp ông Tập tăng thêm “vốn liếng chính trị” nhằm theo đuổi một chính sách ngoại giao “quyết đoán” bát ngát với Mỹ trong tương lai.

Trong lúc đó, khảo sát mới nhất của Gallup mang lại thấy uy tín trong nước của ông Biden khá thấp lúc tỉ lệ ủng hộ chỉ còn 42% sau 9 tháng nhậm chức. Tuy nhiên, chính sách đối ngoại với Trung Quốc của ông Biden được cả hai đảng Dân nhà hàng và cùng hòa ủng hộ. Do đó, cơ quan ban ngành Biden vẫn tiếp tục ko chệch khỏi chính sách cứng rắn với Trung Quốc trong cuộc họp tới.

So với thời tiền nhiệm, chính sách của thời ông Biden giống về cách nhìn nhận Trung Quốc nhưng khác về cách tiếp cận. Washington hiện đang thêm vốn nhiều bát ngát vào khả năng cực nhọc của Mỹ, củng cố tập hợp liên minh và quan hệ đối tác mà thỏa thuận AUKUS vừa qua là một ví dụ. cơ quan ban ngành ông Tập cũng hiểu ngoại giao chỉ là sự nối dài của những biện pháp chính trị.